۲۸-۰۵-۹۴، ۰۶:۰۷ ب.ظ
بر بالای سکوی تخت جمشید، در فاصله 22 متری از آخرین پله، تالاری با مساحتی در حدود 25 متر مربع ساخته شدهاست. تالار چهار ستون و سه دهنه ورودی در سه سوی غرب، شرق و جنوب داشتهاست. از اینها امروز تنها دو ستون و بخشهائی از دو درگاه شرقی و غربی باقی است. سقف تالار با ارتفاعی حدود 17 متر بر چهار ستون و درگاههای سهگانه استوار بوده است. بر پایههای بیرونی و بدنه درگاه غربی ، پیکره عظیم دو گاو نر، و بر پایهها و بدنه درگاه شرقی پیکره دو گاو بالدار با سر مردی تاجدار دیده میشود. که در حال پاسداری از تالار هستند بر دیوارههای داخلی و در بالای پیکرهها سه کتیبه به خط میخی و به زبانهای فارسی باستان، عیلامی و بابلی کنده شدهاست. در این کتیبهها، خشایارشا، تالار را درگاه ملتها (دروازه ملل) نامیده و اهورا مزدا را سپاس گفتهاست که زمین، آسمان، انسان و شادمانی را برای انسان آفریده و به او یاری کرده است تا این درواری زیبا را بسازد . سپس اهورا مزدا میخواهد همه بناهای زیبائی را که و پدرش (داریوش) در این سرزمین ساختهاند حفظ کند. در قسمت خروجی دروازه ملل نیز مجسمه هائی از گاو بالدار با بال های افراشته عقاب سر انسان وجود دارد. اختلاف بین مجسمههای ورودی و خروجی بیانگر این است که ساخت هر یک از مجسمهها نشان دهنده مفهوم خاصی است و هدف از ساخت آنها فقط تزئین نبوده و میخواستهاند عقایدشان را برای ما اثبات نمایند. داناترین موجود انسان است. بال عقاب و بدن گاو نیز در بین موجود است از همه قویترند. این موجود خیالی پادشاه هخامنشی را قدرتمندترین موجود و نگهبان کشور نشان می دهد.
